VUB-cultuurfilosoof en hoogleraar stadsstudies Eric Corijn reageert scherp op de tweede editie van "La Boum", een illegaal festival in Ter Kamerenbos. Op de vorige editie van het evenement, dat plaatsvond op 1 april, kwamen er 5.000 mensen opdagen. Afgelopen weekend kwamen er opnieuw zo'n 2.000 mensen samen, wat resulteerde in een honderddertigtal arrestaties.

Dit opiniestuk verscheen eerder in De Morgen. Auteur: Katrin Swartenbroux. 

"Hier ga ik vanavond om huilen." De man die zichzelf voorstelt als Esra, een van de initiatiefnemers van deze tweede editie van La Boum, kijkt verbouwereerd. Een uurtje eerder vormde hij nog een menselijke barrière tussen de politie en enkele relschoppers die zich aan de vijver van het Ter Kamerenbos hadden verzameld. Terwijl glazen flessen tegen de schilden van de politie knalden, riep hij met gespreide armen veelvuldig op om het geweld te staken. "Sorry! Echt sorry!" voegde hij er over zijn schouder aan toe.

Het mocht niet baten. Op het moment dat er een heuse boomstam werd aangedragen besloot het blauwe front te chargeren. Het gebied wordt hardhandig schoongeveegd met behulp van traangas en waterkanonnen, op de paden richting de uitgang wordt gekibbeld of de aangesleepte takken en stammen beter gebruikt kunnen worden om een barrière te vormen tegen de politiepaarden en combi's, dan wel als projectielen om "de bottines" op afstand te houden.

"Het is weer Brussel natuurlijk"

De sfeer is grimmig, het uitgelaten gejoel van de namiddag heeft plaatsgemaakt voor verbeten verzet. Boumers worden uit het park verdreven, om vervolgens via de bosjes en de omliggende straten weer binnen te glippen en een kat-en-muisspel te spelen met de politie, die niet aarzelt om de wapenstok en de pepperspray in te zetten.

"Het is weer Brussel natuurlijk." De verzuchting deed wellicht menig bloemetjesgordijn wapperen toen het nieuws de Vlaamse huiskamers bereikte. Pas bij het laatavondjournaal kon de balans opgemaakt worden: vijftien deelnemers aan het evenement raakten gewond, net als dertien politieagenten. In het totaal werden 132 mensen opgepakt. En dat terwijl die andere, Vlaamse, verzetsdaad, het plaatsen van enkele picknicktafels op de zeedijk van Middelkerke en dat verpakken als 'terrasrevolutie', diezelfde dag nochtans zonder slag of stoot kon verlopen.

"Ach hier is geen enkele Brusselitude aan verbonden", stelt cultuurfilosoof en hoogleraar stadsstudies (VUB) Eric Corijn meteen scherp. "Er waren dit weekend verschillende manifestaties in Brussel, waaronder 65 acties van Still Standing For Culture, waar ikzelf aanwezig was, en een vreedzame betoging van sans-papiers. La Boum 2 is de enige plek waar het ontspoord is", aldus Corijn. "Het was duidelijk dat het event gericht was op de confrontatie tussen jongeren en politie, die er zoals in veel steden, op gespannen voet leven. Beide kampen hebben zich daarop voorbereid, beide kampen hebben hun karikatuur waargemaakt."

"Brussel is niet rebels"

Ook het woord 'rebellie' ziet Corijn niet graag gebruikt in de context van La Boum 2. "Brussel is niet rebels. Er heerst desorganisatie ja, er is wanorde. En La Boum 2 was pure balorigheid. Daar is niets rebels aan, integendeel zelfs. Rebellie is een vorm van verzet tegen de heersende orde, maar het is vooral een georganiseerd verzet, een discours met tactiek en eenzelfde doel. Een manifestatie bijvoorbeeld vergt heel wat discipline en omkadering."

Verder dan een wijdverspreide oproep op sociale media en een PDF-document van een advocaat ging de organisatie van La Boum 2 inderdaad niet. In de door rookwolken vertroebelde avondzon overschouwt Esra het tafereel dat de achtergrond moest vormen voor een feest dat zowel bijval als protest maar geen enkele structurele of legale ondersteuning kreeg. "Dat waren niet onze mensen", verwijst hij naar het incident. "Wij zijn niet tegen de politie. Dit is niet waar La Boum voor staat." Waar La Boum dan wel voor staat krijg ik nooit te horen, hij verdwijnt in de menigte, maar het is duidelijk dat niemand het eigenlijk echt weet.

Het niet-gedoogde evenement waar zowel ordediensten als politici herhaaldelijk voor waarschuwden trok uitgelaten jongeren, ladderzatte bro's, anarchistische oudjes en gezinnen met een ecologische drinkfles. "Dit land wordt gegijzeld door Vandenbroucke", zegt een vrouw in zelfgehaakte schapenmuts. "De media draaien mee in de leugenmolen van de politiek", hoor ik verderop terwijl iemand op mijn schoen spuwt. "Wij komen om onze kinderen te laten zien dat ze hun grondrechten mogen verdedigen", stelt een gezin met tienerjongens.

"Dit is wanorde creëren, geen strijd voeren"

Aan de waterkanonnen leggen enkele mensen met protestshirts zich op de grond voor het voertuig, terwijl twee mannen met keurige schoenen en donsjasjes het geheel met een grijns overschouwen nippend van een glas - geen beker - champagne. Een optimist zou er een doorsnede van de samenleving in kunnen zien, maar de aanwezige neuzen wijzen allerminst in dezelfde richting, behalve dan dat ze hun mondmaskers allemaal vanuit vogelperspectief waarnemen - als ze er al een dragen.

De vierkante meters gras aan de vijver worden door een amalgaam aan bewegingen en individuen geclaimd als vruchtbare grond om hun statement te maken, ook al gaat dat verloren in de wirwar aan leuzes. 'Nazi pigs fuck off.' 'Liberté.' 'Waar is da feesje.' 'Les parents pour soutenir la jeunesse.' 'Bukkake.'

"Dat is niet alleen het gevolg van het ontbreken van organisatie en verantwoordelijkheid, maar van veertig jaar individualisme", weet Corijn. "Iedereen plaatst zijn eigen doelstelling boven die van het collectieve, zelfs al klagen ze in de brede zin allemaal de coronamaatregelen aan. Daarom zullen dergelijke acties ook nooit effect hebben als drukkingsgroep. Dit is wanorde creëren, geen strijd voeren."