Maartje is zelfstandige historica en brengt binnenkort haar tweede historische jeugdroman uit

Maartje van der Laaks keuze om Geschiedenis te gaan studeren aan de VUB stond al in het vierde middelbaar vast. In haar vrije tijd struint ze het liefst rond in musea, woont ze theatervoorstellingen bij of pikt ze concerten mee. Haar interesse in cultuur is enorm breed, net zoals haar kennis van het verleden. Daar verdiept ze zich dan ook dagelijks in op verschillende manieren. Maartje geeft parttime les Geschiedenis en Kunstgeschiedenis aan gidsen en reisleiders in opleiding, voert als zelfstandige historisch onderzoek voor musea en erfgoedinstellingen én geeft binnenkort haar tweede historisch jeugdboek uit. 

“Het is zo enorm belangrijk om door te zetten in het leven. Dat heb ik aan den lijve ondervonden. De job die ik nu als zelfstandige beoefen bestond eigenlijk niet, die heb ik zelf vormgegeven. In het begin is dat niet eenvoudig. Je moet nog naamsbekendheid verwerven en de opdrachten stromen niet automatisch binnen. Nu is dat helemaal anders en vinden de opdrachten vanzelf hun weg naar mij. Voor ik als zelfstandige aan het werk ging, was ik erfgoedcoördinator. Het was een risico om die job en zekerheid op te geven en de daaropvolgende jaren waren niet altijd rozengeur en maneschijn, maar ik ben ongelofelijk blij dat ik nooit opgegeven heb.” 

Zelfstandig historisch onderzoeker: een uniek beroep 

Naast haar studies Geschiedenis, volgde Maartje ook een opleiding tot historische gids. Zo kwam ze terecht aan de hogeschool in Gent waar ze parttime lesgeeft aan gidsen en reisleiders in opleiding. Tijdens die opleiding werd ook haar interesse voor musea sterk aangewakkerd. Ze wou culturele instellingen inhoudelijk mee vormgeven en kwam zo op het idee om als zelfstandige historisch onderzoek te verrichten in opdracht van die instellingen. Dagelijks verdiept Maartje zich in telkens nieuwe aspecten van de geschiedenis, waarmee ze ook haar eigen kennis non-stop verrijkt. 

“Na mijn studies heb ik gewerkt bij de Vlaams Bouwmeester en was ik een tijdje erfgoedcoördintator. Beide functies hadden wel te maken met cultuur, maar ik miste het om inhoudelijk met geschiedenis bezig te zijn. Daarom volgde ik de opleiding tot historische gids en koos ik er uiteindelijk voor om zelfstandig aan het werk te gaan. Mijn huidige job als onderzoeker is een echte uitdaging. Ik baken mijn opdrachten niet af tot een bepaalde periode van de geschiedenis, waardoor ik zelf voortdurend bijleer. Mijn opdrachten zijn ook heel uiteenlopend. Soms moet ik louter informatie verzamelen over een bepaald persoon, maar soms werk ik ook mee aan de vertaalslag naar het publiek. Dan denk ik na over hoe we de informatie in een tentoonstelling op maat kunnen brengen of schrijf ik de tekst voor een audiogids over het onderwerp.” 

Fan én schrijfster van historische jeugdboeken 

Als kind verslond Maartje alle Thea Beckmans en was ze verslingerd aan historische jeugdboeken. Jaren later, in 2019, prijkt haar eigen naam op de cover van zo'n historische jeugdroman. Tijdens een opdracht voor het Begijnhof in Dendermonde ontdekte Maartje haar liefde voor schrijven. Met Het geheim van de Vlaamse Meesters dompelt ze jonge lezers op een spannende en leuke manier onder in de wereld van Bruegel en Van Eyck. Het boek werd een succes en wist zelfs een plekje te veroveren in de top 3 beste jeugdboeken volgens VRT. 

“Een aantal jaar geleden kreeg ik de opdracht om een jeugdboek te schrijven over de geschiedenis van het Begijnhof in Dendermonde. Dat was een hele uitdaging. Kinderen hebben meestal niet zo’n grote interesse in begijnhoven. Toch ben ik erin geslaagd om dat boek te schrijven en, meer nog, ik ontdekte zelfs dat ik het leuk vond. Toen heb ik de stap gezet om zelf in mijn pen te kruipen. Het hele schrijfproces neemt wel wat tijd in beslag en verloopt niet echt rechtlijnig. Terwijl ik aan het opzoeken ben, ontwikkelt er zich vaak al een verhaallijn in mijn hoofd. In tegenstelling tot veel schrijvers weet ik op voorhand niet waar mijn verhaal naartoe gaat. Ik denk na over wat me zelf zou verrassen en schrijf spontaan neer wat in mij opkomt. Ergens word ik dus zelf ook verrast door de afloop van het verhaal.” 

Tweede jeugdboek onderweg 

Op 30 september verschijnt Maartjes tweede boek 2031, het einde van België?. Dit keer draait het verhaal rond de geschiedenis van de Belgische grondwet en de belangrijke waarden uit de Verlichting. Dat boek schreef Maartje samen met Stefan Sottiaux, professor grondwettelijk recht aan de KULeuven. De bedoeling is om de lezer aan de hand van een spannend verhaal te laten nadenken over de toekomst van ons land, over de basisbeginselen van onze democratie en over het belang van de mensenrechten.  

“We behandelen de thema’s vanuit verschillende perspectieven om de lezers aan te moedigen zelf een mening te vormen over onder andere de meerwaarde van de monarchie, (con)federalisme, directe democratie, het hoofddoekenverbod enzovoort. Ook de ontstaansgeschiedenis van België en de latere evoluties komen aan bod. Het concept is een roman die al deze thema’s kadert, verpakt in spannende historische fictie, gebaseerd op waargebeurde feiten. Het doelpubliek zijn jongeren in de laatste jaren van het secundair onderwijs, maar we hopen ook studenten en heel wat volwassenen te bereiken.” 

Lees meer over Maartjes tweede boek in De Tijd, De Standaard of herbeluister haar interview bij Interne Keuken van Radio 1.